Pasaporta e Republikës së Shqipërisë ka shënuar një përmirësim të dukshëm në renditjen ndërkombëtare të Henley Passport Index, duke u renditur aktualisht në vendin e 46-të në nivel global, me akses pa vizë ose me procedura të thjeshtuara hyrjeje në 122 destinacione në mbarë botën.
Ky pozicionim pasqyron rritjen graduale të lirisë së udhëtimit për qytetarët shqiptarë dhe përmirësimin e marrëdhënieve diplomatike të vendit.
Henley Passport Index është një nga indeksët më autoritativë globalë për matjen e fuqisë së pasaportave, duke krahasuar 199 pasaporta ndaj 227 destinacioneve. Metodologjia e indeksit bazohet në të dhëna ekskluzive të Shoqatës Ndërkombëtare të Transportit Ajror (IATA), të cilat përditësohen vazhdimisht gjatë vitit.
Sipas metodologjisë së përdorur, një pasaportë merr vlerësimin 1 për çdo destinacion ku mbajtësi i saj mund të udhëtojë pa vizë, me vizë në mbërritje (Visa on Arrival – VOA), me leje vizitori, ose me autorizim elektronik udhëtimi (ETA).
Në të kundërt, kur kërkohet vizë përpara nisjes ose miratim paraprak qeveritar për vizë në mbërritje, destinacioni vlerësohet me 0 pikë.
Në këtë kuadër, pasaporta shqiptare grumbullon aktualisht 122 pikë, që përkthehen në 122 destinacione ku qytetarët shqiptarë gëzojnë akses të lehtësuar.
Një nga elementët më të rëndësishëm që ndikon pozitivisht në këtë renditje është aksesimi pa vizë i zonës Schengen, i cili mbetet një faktor kyç për mobilitetin e lirë të shqiptarëve drejt Evropës.
Të dhënat historike të indeksit tregojnë një rritje të qëndrueshme të renditjes së Shqipërisë ndër vite.
Në periudhën 2006–2010, pasaporta shqiptare renditej rreth vendeve 75–80, ndërsa pas vitit 2014 ka hyrë në një fazë përmirësimi të vazhdueshëm, duke luhatur mes vendeve 45–55.
Kulmi i këtij progresi reflektohet në renditjen aktuale, që e vendos Shqipërinë në mesin e vendeve me liri udhëtimi mesatare deri të lartë.
Henley Passport Index përdoret gjerësisht nga qeveritë, institucionet financiare, organizatat ndërkombëtare dhe analistët për të vlerësuar jo vetëm lirinë e udhëtimit, por edhe kapitalin diplomatik dhe reputacionin ndërkombëtar të një shteti.
Në këtë kontekst, renditja aktuale e Shqipërisë konsiderohet një tregues pozitiv i pozicionimit të saj në arenën ndërkombëtare.
Për qytetarët shqiptarë, kjo renditje përkthehet në më pak barriera burokratike, kosto më të ulëta udhëtimi, si dhe mundësi më të mëdha për turizëm, arsim dhe biznes, duke e bërë pasaportën shqiptare gjithnjë e më funksionale në një botë gjithnjë e më të ndërlidhur. (AlbanianPost)