Nga Frrok Çupi
Dje, në 8 dhjetor, u bë prapë një dabëllhane e shëmtuar kushtuar ditës së Rinisë. Edhe legjislativi shqiptar ka votuar një ligj që e shpall ditën e 8 dhjetorit, për çdo vit, si ditë feste e pushimi. Duket sikur askush në këtë vend nuk pushon as për një kafe dhe duhej një sebep për të mos punuar.
Po çfarë është ndërtesa e Legjislativit tonë ku u shpall festa? Meqë ra fjala.
Në radhë të parë kjo është ndërtesa ku rinia e 8 dhjetorit fitoi dy beteja të mëdha. Beteja e parë, e ditës së pushimit.
Një betejë tjetër, para kësaj, regjistrohet sa herë ‘të bijtë’ e asaj rinie revolucionare vijnë me ura zjarri dhe duan ta djegin Parlamentin e qytetin.
Po vërtet, çfarë është gjithë kjo dabëllhane me rininë 1990?
Disa prej këtyre të rinjve mezi presin të mblidhen në 8 dhjetor, thuajse si në mbrëmjet e maturës. Disa prej tyre mungojnë, disa janë bërë gjyshër, disa kanë harruar çfarë ka ndodhur atë ditë dhe të tjerë ndihen në faj pse e bënë atë që bënë.
Këta ishin të gjithë banorë në qytetin e Studentëve, që i bie se ishin të gjithë të ardhur në Tiranë sa për shkollë e ktheu pas. Kjo ardhje periferike në ‘revolucionin e rinisë’ e bënte të nesërmen e vendit edhe më të shtrembër, të rrezikshme dhe fshatare. Revolucionet fshatare ia kanë bërë të zezën çdo vendi ku kanë ndodhur.
Po që ishin të gjithë ‘bij të Partisë’, sepse të gjithë kishin biografi të mirë mjaftueshëm sa për të studiuar në universitet. Me këtë rast këta po shkelnin mbi nderin që u kishte bërë partia (sipas logjikës së kohës). Por më e dhimbshme se po shkelnin mbi kujdesin dhe investimin e prindërve që i faleshin partisë pse u kishte marrë fëmijët në shkollë. Ata të shkretë mburreshin nëpër fshat se ishin ‘dikushi’.
Kur plasi bomba në Tiranë, në 8 dhjetor, një ditë pas- në datë 9 dhjetor- ja si sot, prindërit e tyre u mblodhën në qytetin e Studentëve dhe i kapën ‘për zhelesh’ fëmijët e tyre direkt për në shtëpi. Kap ça të gjesh!, se jo të gjithë u dolën përpara prindërve.
Ja kaq. Diktatura komuniste ra, sepse ra si kudo. Kur ra diktatura, studentët nuk ishin më në qarkullim. Forca të tmerrshme që prisnin zjarrin e rinisë, këta kapën urët e flakëve dhe dogjën vendin. E dogjën, e shëmtuan, e varfëruan, vranë njerëz më shumë se në Luftën e Dytë, vranë pa ligj, grabitën pasurinë e popullit, shëmtuan edhe fjalën ‘liri’. Në vend të socializmit u ngrit shoqëria e kaosit dhe e dhunës.
Prej 45 vjet nuk po dalim nga ajo baltë e nga ajo e shpifësirë që u krijua.
A e bënë vetë të rinjtë? Të rinjtë e revolucionit as e njohin njëri tjetrin; sot nuk mund të dëshmojnë për ata që u kapën në krime. Por më së shumti, të rinjtë e dhjetorit u terën si vesa e mëngjesit. Shumica, vetë nuk bënë asnjë krim.
Por a do të thotë kjo se nuk morën peshën e kryqit mbi vete?!
Disa prej tyre sot dalin para kamerave me kuptimin “Na shikoni, ne jemi heronjtë”. Këtë të drejtë e kanë vetëm një herë në vit. Shefi i tyre mafioz që e dhunoi vendin, ai nuk i do më. Bën me sy e bën me vetull sa mbaron festa: “Mu zhdukni tani!’.
Po vallë a prapë t’u thuash ‘të pafajshëm’, aq më keq ‘viktima’?!
Jo, ata janë kthyer në njerëz të turmës dhe turma është turbinë e së keqes. Nga rini- në turmë, kjo është fatkeqësi, sikur nuk shkon. Dakord, bosi i të keqes 35 vjeçare është dikush tjetër. Por këta i bëjnë fresk dhe i shkojnë pas atij ‘dushmanit’, siç e thërrasin në Vlorë. E bëjnë këtë si njerëz hiç, si koti, si ‘askush’. Por e liga e askush-it është po aq e keqe sa e liga e prijësit shkatërrimtar.
Atëherë çfarë duhet bërë?
Të paktën të bëhet një resume! Të bëhen pyetje, në radhë të parë secili pyetje vetes. Dhe në fund të ‘gjyqit’ të vendoset se ‘boll me kaq festat për atë vepër të tmerrshme ndaj vendit’. Ndryshe nuk shërohet koha.
Dhe, e dyta çfarë duhet bërë:
Ta lënë mënjanë kurorën e heroizmit dhe të kuptojnë turpin që ndodhi me ‘veprën‘ e tyre këto tre dekada. Ajo sjellje nuk i solli asgjë të mirë vendit. Të paktën t’i kursejnë njerëzit edhe nga dabëllhanet e festave.