Nga Romeo Kara
Me vizitat e shpeshta pergjate muajit të fundit, termeti na rrenjosi nje mesazh të qarte: nje shoqeri pa parime, eshte e njejte si nje ndertese pa themele.
Pergjate 30 viteve, nuk beme asgje tjeter, pervecse rrenuam me nje naivitet të pashoq themelet e shoqerise, parimet dhe vlerat e saj, duke i hapur rruge degradimit moralo-strukturor të vete qenies sone.
Nje civilizim është një gjendje e përparuar e shoqërisë njerëzore, qe gezon qendrueshem shtate karakteristikat e saj si:
-furnizimi i qëndrueshëm i ushqimit;
-struktura sociale;
-qeveria;
-teknologjia;
-artet;
-besimi;
-letersia.
1) Furnizimi i sigurte ushqimor kerkon ngritjen dhe perfeksionimin e të gjitha pjeseve te tij si prodhimin, perpunimim, shperndarjen dhe shitjen tek konsumatori.
Minimumi qe mund të themi eshte qe ky sistem tek ne eshte i manipuluar si në cmime ashtu edhe në cilesi.
2) Qeverisja, e cila mund të permblidhet në tre aspekte: legjislative, ekzekutive dhe drejtesi, eshte minimumi e korruptuar per të mos thene antikombetare.
3) Struktura sociale eshte ajo qe pasqyron me se miri politiken e cdo lloji pertej demagogjise edhe me të fuqishme.
Tek në struktura sociale eshte pertej cdo deformimi, eshte teresisht e permbysur pasi eshte ngritur mbi glorifikimin e fitimit dhe të vesit.
Të vleresuarit e fitimit mbi gjithshka, ka bere qe njerezit e vesit të marrin në dore të gjithe strukturen qeverisese duke e cuar kete popull jo vetem në varferi por edhe në shnderim total, duke e vene nen zgjedhen e antivleres. Mungesa e arsimit, kultures, moralit, patriotizmit, drejtesise etj, nuk perbejne asnje pengese sot në sistemin e karrieres në Shqiperi, perkundrazi ajo qe sot vleresohet me se paku eshte mbeshtetja tek keto parime.
Rrenimi i ketyre parimeve, shoqeruar me nje arsim dhe kulture siperfaqesore apo fiktiv, beri të mundur çorganizimin e plote të shoqerise, humbjen e besimit, të shpreses dhe renien e saj në dekadence dhe krimin si patologjia kryesore e saj.
Sot ata qe kane kulture, arsim dhe integritet e kuptojne me se miri se konflikti kryesor në Shqiperi nuk eshte konflikti politik, i cili eshte vetem nje shfaqje e ulet demagogjike, por konflikti social, konflikti i kulturave dhe parimeve.
Njerezit sot po fillojne të hedhin syte tek shkaqet e verteta të krizes duke e kutpuar me se fundi se eshte pikerisht rrenimi i parimeve universale fatkeqesia jone.
Mbeshtetja tek parimet, hedh poshte dhunen e shumices nese ajo cenon parimet.
E drejta nuk qendron vetem tek mazhorancat për shkak të votave të tyre, por tek raporti me parimet universale. Nuk mund të konsiderohet gjithmone normal ai qe i bashkangjitet shumices dhe anormal ai qe preferon të rrije me pakicen.
Në raport me të drejten, të gjithe jane dhe duhet të jene të barabarte.
4) Teknologjia. Hyrja në epoken dhe familjen e zhvilluar europiane u be me kemben e majte, duke realizuar levizjen me të madhe cartiste në histori, me prishjen e pothuaj të të gjitha mjeteve të prodhimit dhe instalimin ne shkallen me të larte të teknologjise se krimit.
Vetem instalimi i nje teknologjie efikase për menaxhimin e burimeve tona tokesore, nentokesore, ujore, njerezore etj, do të beje të mundur pershpejtimin në rrugen e progresit.
Kjo kerkon padyshim nje politike me shume se të rrepte në perballje me krimin qe ka uzurpuar pothuaj të gjitha resurset kombetare.
5, 6, 7) Artet, besimi dhe letersia e zhvilluar, jane e vetmja hapesire ku realizohen idete për dinjitetin dhe lirine, keshtu qe sot me teper se kurre njerezit simbol të kesaj hapesire shihen me të drejte si rreziku kryesor nga oligarkia kriminale në politike, biznes dhe pushtet.
Produkti i kesaj hapesire eshte njeriu i rritur me parime dhe besim në Zot, me idene e ngulitur të drejtesise hyjnore, me konsiderimin e kesaj jete si prove dhe jo si destinacionin e fundit, i edukuar me shije të holla e të plota artistike, të cilat ia mundesojne njohjen dhe vleresimin si duhet të raportit estetike-realitet, shoqeruar me njohjen e thelbit dhe të shpirtit njerezor qe percjell letersia e lire.
Jo rastesisht ky edukim shihet si armiku i llumit të politikes, pasi njeriu i permasave të tilla gezon integritetin e duhur per t’u ngritur mbi interesat vetjake meskine, për të mos iu nenshtruar ketij realiteti dhe për t’u perballur me detyrat qe ai ia vë vetvetes, si nje zedhenes i aspiratave të shoqerise, familjes, vlerave historike dhe të ardhmes të shumepritur.
Kur t’ia kerkojme vetes ringritjen mbi keto parime, vetem atëherë do të mund të realizojme endrren tone.